akryl, płótno, drewno, 3 części: 130 x 130 cm każda
nr inw. DTZSP/190/a–c; zakup 2007

Cykl prac malarskich, znajdujący się w kolekcji Dolnośląskiej Zachęty Sztuk Pięknych, jest jednym z ostatnich w twórczości artystki. Jego znaczenie wydaje się być znamienne dla jej koncepcji malarstwa, oscylującego na pograniczu abstrakcyjnej geometrii, minimalizmu i konceptualizmu. Poprzez ukazanie jednego prostego motywu – skrzyżowanych w formie litery „X” dwóch linii rozpiętych w przestrzeni kwadratowego blejtramu, Maria Michałowska zwraca uwagę na trzy ważne aspekty kształtujące nasze myślenie o obrazie. Pierwszy iks, monochromatyczny, złożony z czarnych linii na białym tle, wskazuje na graficzny walor malarstwa, kształtowanego poprzez kreskę – znak w przestrzeni obrazu. Drugi, wykorzystując również motyw skrzyżowanych, tym razem czerwonych linii, uzupełniony jest o skontrastowaną barwę błękitnego tła – barwna plama często przywoływana jest jako jeden z podstawowych aspektów malarstwa. Trzeci obraz z cyklu, pozbawiony podobrazia, a zatem i konstytuującego obraz tła, zwraca uwagę na umowność podziałów na różne środki wyrazu w strefie wizualnej i oddaje rację konceptualnemu wymiarowi postrzegania sztuki. Autoteliczny gest malarski wyraża kwintesencję wieloletnich poszukiwań artystki w obrębie znaczenia przestrzeni i wizualnego znaku w sztuce.

Piotr Stasiowski