rzeźba wideo, spreparowany historyczny odbiornik TV (2010)
film wideo: Noli me videre, 1976, czarno-biały, bez
dźwięku, 16 min 30 s, transfer z analogowej półcalowej
taśmy wideo open reel na DVD; zdjęcia: Wolf Kahlen
i Zygmunt Rytka (dokumentacja performansu Observation
Camera w Galerii Labirynt w Lublinie, 1976)
nr inw. DTZSP/944; zakup 2011

Wybitna, unikatowa praca, którą artysta stworzył we wrześniu 2010 roku specjalnie na potrzeby swojej retrospektywy we Wrocławiu. Spreparowany historyczny odbiornik telewizyjny polskiej produkcji odtwarza w pętli zapis wideo słynnego performansu Noli me videre, który odbył się w Galerii Labirynt w Lublinie w 1976 roku. Był to pierwszy zrealizowany w Polsce performans z użyciem kamery przemysłowej, monitora i obiegu zamkniętego (closed circuit), a jego tematem stała się relacja ciała artysty do niewidocznego pola kontroli generowanego przez przemysłową kamerę wideo. Artysta znajdował  się wewnątrz białego otwartego do góry sześcianu o długości boku ok. 2,50 m, w którym umieszczony był również mały monitor – leżący na podłodze ekranem do góry. Można było obserwować na nim obraz z przymocowanej do sufitu i skierowanej w dół kamery, która śledziła artystę w tej niewielkiej przestrzeni. Na zewnątrz, przy ściankach, zamontowane były schodki, a stojący na nich widzowie mogli wpatrywać się w artystę, próbującego znaleźć się poza polem widzenia kamery, by uniknąć obserwacji. Pracę poruszającą zagadnienia kontroli i relacji ciało-przestrzeń-media można odczytywać na wielu semantycznych poziomach – jako komentarz do ówczesnej sytuacji społecznej i politycznej w Polsce, jako medialno-strukturalistyczne ćwiczenie formalne czy jako egzystencjalne auto-doświadczenie artysty.

Noli me videre sytuuje się zarówno w obszarze światowej sztuki mediów lat siedemdziesiątych, jak i historii performatywnych oraz konceptualnych działań medialnych w sztuce polskiej.

Agnieszka Kubicka-dzieduszycka