akwaforta, akwatinta; papier; ed. 4/10; wym.: papier 70 × 100 cm, odbitka 60 × 90 cm
zakup 2020

Grafika The End of the Line przedstawia gmach Dworca Wrocław Nadodrze we frontalnym ujęciu – symetryczną fasadę o historyzujących detalach (łukowate wykroje okien, ozdobny gzyms koronujący, trójarkadowy portyk). Podłużna, trójkondygnacyjna bryła rozczłonkowana jest trzema ryzalitami: centralnym (największym, o czterech kondygnacjach) i bocznymi, które flankują korpus. Budynek zaprojektowany został przez Hermanna Grapowa, brata Wilhelma – architekta wrocławskiego Dworca Głównego. Usytuowaną na północy miasta stację kolejową oddano do użytku w 1868 roku. W latach 70. XX wieku nad głównym ryzalitem dodano napis „Wrocław Nadodrze”.

Linearny, dokładnie odtworzony zarys gmachu przypomina typowy rysunek architektoniczny lub projekt fasady. Konwencję tę przełamują rusztowania zasłaniające część budynku oraz jego otoczenie. Regularna sieć rusztowań przylega do lewego skrzydła oraz niemal całej najniższej kondygnacji. Okna w tej części gmachu pozbawione są szyb, pozostają puste lub zabite deskami. Przed dworcem rozciąga się natomiast gigantyczny okrągły otwór w ziemi, przesunięty nieco w prawo względem głównej osi budynku i zabezpieczona konstrukcją z desek. To nie naturalna rozpadlina czy krater, ale drewniane rusztowanie wokół nieokreślnego wlotu lub masywne cylindryczne fundamenty.

Monochromatyczna, utrzymana w skali szarości grafika pochodzi z dyplomowego cyklu Expired Futures, w którym artysta połączył podwójny warsztat: architekta i grafika. Motywem przewodnim są porzucone, opuszczone, zapomniane wrocławskie budowle, ślad minionej świetności w rozpadającym się – i to dosłownie – świecie. Apokaliptyczne skojarzenia potęguje dojmująca pustka i bezdenne otchłanie otwierające się pod budynkami. Wizja Libardoniego przywodzi nieco na myśl XVIII-wieczną twórczość Piranesiego: fantazje architektoniczne z nieistniejącymi miejskimi strukturami oraz grafiki ukazujące potęgę starożytnego Rzymu przeradzającą się w ruinę. Tam jednak zwycięża natura, zabytki zarasta roślinność, a ulicami przechadzają się ludzie – tutaj brak jakichkolwiek śladów życia.

W 2019 roku artysta otrzymał za The End of the Line pierwszą nagrodę w konkursie International Print Award Carmen Arozena. Grafika pokazywana była m.in. na wystawie zbiorowej „Mini Maxi Print Berlin” w Galleri Heinke Arndt DK w Berlinie (2019/2020) oraz „Zasoby naturalne. Dzieła z kolekcji Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych” w Muzeum Współczesnym Wrocław (2020).

Karolina Dzimira-Zarzycka